Đường Kính Ống Thép Tiêu Chuẩn – Bảng Quy Chuẩn Và Ứng Dụng Thực Tế

Tháng 4 5, 2025Tháng 4 17, 2025 trandanhthoa

Đường kính ống thép tiêu chuẩn là yếu tố quan trọng trong thiết kế và thi công các công trình xây dựng, cơ khí, hệ thống cấp thoát nước, PCCC và nhiều lĩnh vực công nghiệp khác. Việc lựa chọn đúng đường kính ống thép theo tiêu chuẩn giúp đảm bảo an toàn kỹ thuật, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả sử dụng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về các loại đường kính ống thép, bảng quy chuẩn quốc tế và ứng dụng thực tế của chúng.

Đường kính ống thép tiêu chuẩn là gì?

Đường kính ống thép tiêu chuẩn là kích thước quy định về đường kính ngoài (OD – Outer Diameter), đường kính trong (ID – Inner Diameter) và đường kính danh nghĩa (DN – Nominal Diameter) của ống thép, dựa theo các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế như ASTM, JIS, BS, ISO hoặc tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN).

Các loại đường kính này được thiết kế nhằm giúp người dùng dễ dàng lựa chọn và lắp đặt trong các hệ thống ống dẫn, đồng thời tạo ra sự đồng bộ giữa các thiết bị, phụ kiện kết nối.

*Đường kính ống thép tiêu chuẩn là thước đo đánh giá chất lượng ống thép*

Phân loại ống thép theo đường kính

Ống thép có thể được phân loại theo các tiêu chí như:

Theo tiêu chuẩn sản xuất: ASTM (Mỹ), JIS (Nhật Bản), DIN (Đức), TCVN (Việt Nam)
Theo hình dạng: Ống tròn, ống vuông, ống chữ nhật
Theo kích thước đường kính: Đường kính nhỏ (< 21mm), đường kính trung bình (21–114mm), đường kính lớn (> 114mm)

Bảng tra đường kính ống thép tiêu chuẩn

Dưới đây là bảng thông số đường kính ống thép tiêu chuẩn (ống thép tròn) theo tiêu chuẩn SCH (Schedule – độ dày thành ống) phổ biến:

DN (mm)	OD (mm)	SCH 10S (mm)	SCH 40S (mm)	SCH 80S (mm)
15	21.3	1.65	2.77	3.73
20	26.7	1.65	2.87	3.91
25	33.4	1.65	3.38	4.55
32	42.2	1.65	3.56	4.85
40	48.3	1.65	3.68	5.08
50	60.3	1.65	3.91	5.54
65	76.1	2.11	5.16	7.01
80	88.9	2.11	5.49	8.18
100	114.3	2.77	6.02	8.56

Lưu ý: Đường kính danh nghĩa (DN) chỉ là tên gọi ước lượng, không phản ánh chính xác kích thước thực tế của ống. Đường kính ngoài (OD) mới là thông số quan trọng cần quan tâm khi thiết kế hệ thống.

Tiêu chuẩn phổ biến cho đường kính ống thép

Tiêu chuẩn ASTM (Mỹ)

ASTM A53, ASTM A106: dùng cho ống thép đen, ống chịu áp lực
Đường kính ống thường tính theo inch, quy đổi sang mm

Tiêu chuẩn JIS (Nhật Bản)

JIS G3444: cho ống kết cấu
JIS G3452: ống dùng cho nước và khí

Bạn tham khảo thêm các dòng ống thép khác lần lượt tại các liên kết:

Tiêu chuẩn DIN/EN (Châu Âu)

DIN 2440, EN 10220: sử dụng phổ biến tại các nước châu Âu
Hệ thống đo dựa theo đường kính ngoài và độ dày thành ống

Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN)

TCVN 3783: áp dụng cho ống thép hàn đen
TCVN 6153-6154: cho ống thép mạ kẽm dùng dẫn nước

Cách xác định và đo đường kính ống thép

Để xác định đường kính ống thép tiêu chuẩn, bạn có thể sử dụng các phương pháp sau:

Sử dụng thước kẹp (vernier caliper) để đo đường kính ngoài thực tế
Sử dụng bảng tra tiêu chuẩn nếu đã biết DN hoặc OD
Dùng thước dây để đo chu vi ngoài, sau đó chia cho π (pi = 3.14) để ra đường kính

Ví dụ: Nếu chu vi đo được là 106 mm → OD = 106 / 3.14 ≈ 33.76 mm ⇒ gần tương đương ống DN25.

Ứng dụng của các loại đường kính ống thép

Mỗi loại đường kính ống thép có ứng dụng riêng trong các ngành nghề khác nhau:

Ngành xây dựng

Ống DN15–DN100 dùng làm ống nước, hệ thống PCCC
Ống DN125 trở lên dùng làm kết cấu chịu lực, trụ cột công trình

*Sản phẩm chất lượng ở nhà máy thép lớn*

Ngành cơ khí

Ống DN20–DN65 sử dụng trong chế tạo khung, giàn máy, giàn giáo
Ống thép không gỉ thường dùng trong sản xuất thực phẩm và dược phẩm

Hệ thống điện, điều hòa, thông gió

Ống thép tròn mỏng (SCH 10) dùng để luồn dây điện, ống dẫn gió

Ngành dầu khí và hóa chất

Sử dụng các loại ống SCH 40S, 80S với đường kính từ DN50–DN300 để dẫn chất lỏng hoặc khí ở áp suất cao

Tham khảo thêm: Cách bảo vệ ống thép tránh ăn mòn và hư hại

Kinh nghiệm lựa chọn đường kính ống thép phù hợp

Để lựa chọn đường kính ống thép tiêu chuẩn phù hợp, cần lưu ý:

Xác định lưu lượng cần dẫn: ảnh hưởng trực tiếp đến đường kính trong của ống
Áp suất hệ thống: chọn độ dày thành ống phù hợp để chịu áp lực
Không gian lắp đặt: giới hạn kích thước và đường đi của ống
Tương thích phụ kiện: cần đồng bộ kích thước giữa ống và co, tê, mặt bích

Những lỗi thường gặp khi sử dụng sai đường kính ống thép

Chọn sai kích thước danh nghĩa (DN) dẫn đến không lắp vừa phụ kiện
Chọn sai độ dày khiến ống bị biến dạng hoặc nổ vỡ khi sử dụng
Không tra đúng bảng tiêu chuẩn dẫn đến sai sót trong thiết kế và thi công

*Đường Kính Ống Thép Tiêu Chuẩn – Bảng Quy Chuẩn Và Ứng Dụng Thực Tế*

Mua ống thép đúng tiêu chuẩn ở đâu?

Hiện nay trên thị trường có nhiều đơn vị cung cấp ống thép, tuy nhiên bạn nên lựa chọn các nhà phân phối uy tín, có đầy đủ chứng chỉ CO, CQ để đảm bảo sản phẩm đúng đường kính ống thép tiêu chuẩn, phù hợp với thiết kế và đảm bảo an toàn công trình.

Kết luận

Việc hiểu rõ về đường kính ống thép tiêu chuẩn là điều bắt buộc đối với kỹ sư thiết kế, nhà thầu thi công hay bất kỳ ai tham gia vào ngành cơ khí – xây dựng. Chọn đúng loại ống không chỉ giúp hệ thống vận hành hiệu quả, tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo độ an toàn, bền vững theo thời gian.

Nếu bạn đang cần tư vấn chi tiết về loại ống thép phù hợp với dự án của mình, đừng ngần ngại liên hệ với các chuyên gia kỹ thuật để được hỗ trợ tối ưu nhất. Thép Thanh Danh cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết. Chúc các bạn có nhiều sức khỏe.